Ərzaq qiymətləri bu tarixdən bahalacaq
AFN.az xəbər verir ki, mayda ərzaq malları, içkilər və tütünün qiymət səviyyəsi aprelə nisbətən 1,1 faiz enib. Qiymətlərdə enmə iyunda əvvəlki aya nisbətən 2,1 faiz, iyulda isə 1,5 faiz olub.
Ümumilikdə, son 3 ay ərzində, yəni iyulda qiymət səviyyəsi aprelə nisbətən 4,63 faiz düşüb.
Yaz-yay mövsümündə ərzaq qiymətlərində enmənin olması adi haldır. Lakin bu il mövsümi amillərin təsiri ilə ərzaq qiymətlərinin enmə sürəti daha böyük olub.
Apardığımız müqayisə göstərir ki, son illərdə aylıq müqayisədə ərzaq qiymətlərinin 3 ay ardıcıl enməsi faktına yalnız 2020-ci ildə rast gəlinib. Həmin ildə ardıcıl 4 ay qiymətlər düşüb. Amma qeyd edilən tarixdə qiymət enməsinin sürəti 2023-cü ildə olduğu qədər böyük olmayıb.
2020-ci ilin may, iyun və iyul aylarında ərzaq qiymətləri cəmi 3,46 faiz enib. Avqust ayını da nəzərə aldıqca dörd ay ərzində ucuzlaşma 3,94 faiz təşkil edib.
Müqayisədən görünür ki, bu ilin 3 ayında qiymətlərdə enmə sürəti 2020-ci ildə olan hətta dördaylıq ucuzlaşmadan daha böyükdür.
Bu il yaz-yay mövsümündə qiymətlərin daha sürətlə enməsinin 2 əsas səbəbi var. Birinci səbəb xarici bazarlarda ərzaq qiymətlərinin uzun müddət enməsidir. BMT-nin açıqladığı Qlobal Ərzaq Qiymətləri İndeksi bir ildən çoxdur ki, düşür. Bu ilin iyulunda indeks ötən ilin iyuluna nisbətən 12 faiz geriləyib. Son bir ildə əsas ərzaq mallarından taxıl (14,5 faiz), ət (5 faiz), süd (20,6 faiz), bitki yağları (14,5 faiz) ucuzlaşıb. Yalnız şəkərin qiyməti 30 faiz yüksəlib.
Xarici bazarlarda baş verən qiymət enməsi az və ya çox dərəcədə Azərbaycana da sirayət edir.
Ərzaq qiymətlərinin aylıq müqayisədə sürətlə enməsinə təsir edən ikinci səbəb qiymət səviyyəsinin əvvəlki aylarda çox yüksəlməsidir. Qiymətlər çox yüksəldikdə kiçik təsirlər kifayət edir ki, növbəti aylarda qiymət enməsi baş versin. Bu il may, iyun və iyuldakı qiymət enməsinə də əvvəlki aylarda qiymətlərin çox yüksəlməsinin köməyi olub.
Bəs avqustda da qiymət enməsi müşahidə edilə bilərmi? Bu, mümkündür. Çünki avqustda tərəvəz və meyvələrin ucuzlaşması davam edir. Bu vəziyyətdə ümumən ərzaq qiymətlərinin səviyyəsi enəcək.
Lakin sentyabrdan mövsümün başa çatması ilə yenidən ərzaq qiymətlərinin yüksəlməsi ehtimalı var.