"Qiyamət Saatı" 89 saniyəyə endi: Fəlakətə ən yaxın nöqtə
ABŞ-ın qeyri-kommersiya təşkilatı "Bulletin of Atomic Scientists" (Atom Alimlərinin Bülleteni) tərəfindən təyin olunan "Qiyamət Saatı" 89 saniyəyə enib. Bu, saat 1947-ci ildə yaradılandan bəri qeydə alınan ən təhlükəli səviyyə hesab olunur.
"Qiyamət Saatı" qlobal təhlükələrin miqyasını simvolik olaraq nümayiş etdirmək üçün Manhetten layihəsinin alimləri tərəfindən yaradılıb.
Başlanğıcda gecə yarısına 7 dəqiqə qalana təyin edilən vaxt nüvə müharibəsi riskinin artması ilə 1949-cu ildə 3 dəqiqəyə, 1991-ci ildə "Soyuq Müharibə"nin sona çatması ilə isə 17 dəqiqəyə qədər geriləyib.
Lakin son illərdə artan qlobal böhranlar səbəbindən saatın əqrəbi yenidən irəli çəkilib.
"Bulletin of Atomic Scientists" keçən ilin qlobal böhranların dərinləşdiyi bir dövr olduğuna diqqət çəkərək, 2024-cü ildə baş verən hadisələrin saatı yenidən irəli çəkməsində təsirli olduğunu ifadə edib.
2024-cü il qlobal temperaturun sənayedən əvvəlki dövrlə müqayisədə ilk dəfə olaraq 1,5°C-dən çox və tarixdə ən isti il olub.
Bundan əlavə, Ukraynada müharibə üçüncü ilinə qədəm qoyub, Yaxın Şərqdə münaqişələr şiddətlənib, nüvə silahına malik ölkələr öz arsenallarını genişləndirməkdə davam ediblər.
Digər tərəfdən, bütün dünyada yayılmağa başlayan yüksək yoluxucu quş qripi virusu (HPAI) kənd təsərrüfatı heyvanlarını, süd məhsulları və insanları yoluxduraraq yeni qlobal epidemiya riskini gündəmə gətirib.
Alimlər vurğulayırlar ki, bu təhdidlərlə yanaşı, dezinformasiyanın yayılması və süni intellektin təsiri də qlobal riskləri artırır.
Bildirilir ki, süni intellektlə işləyən dezinformasiya elmi faktlara və insan haqlarına məhəl qoymayan liderləri cəsarətləndirir.
Hesabatda vurğulanan ən mühüm məqamlar arasında ABŞ, Çin və Rusiyanın öz nüvə qüvvələri ilə dünyanı məhv etmək gücünə sahib olması və bu üç ölkənin təhdidləri azaltmaq üçün məsuliyyət daşımasıdır.
Bəzi ekspertlər "Qiyamət Saatı"nın siyasi alət olduğunu və simvolik vaxtın təyin edilməsinin ixtiyari olduğunu iddia etsələr də, Atom Alimlərinin Bülleteni bu xəbərdarlığın qorxu deyil, hərəkətə keçmək üçün nəzərdə tutulduğunu bildirir.
