"Ceyms Uebb" kosmik teleskopundan yeni kəşf: Supernova işığı ilə işıqlanan kosmik toz
NASA-nın "Ceyms Uebb" kosmik teleskopu 350 il əvvəl partlamış fövqəlnovanın işıq əks-sədasını çəkərək kosmosda qaz və toz buludlarının ətraflı üçölçülü xəritəsini yaradıb. Bu yeni müşahidələrlə alimlər ulduzlararası mühitin strukturunu daha yaxşı başa düşməyə çalışırlar.
Cassiopeia bürcündəki fövqəlnova qalığı keçmiş ulduz partlayışının təsirlərini aşkar edib.
Partlayış zamanı yayılan güclü rentgen şüaları və ultrabənövşəyi şüalar kosmosdakı qaz və toz buludlarını qızdıraraq onların parlamasına səbəb olub.
NASA-nın Uebb teleskopu bu işıq əks-sədasını ətraflı tədqiq edərək, əvvəllər məlum olmayan düyünləri, təbəqələri və bulud strukturlarını aşkara çıxarıb.
Araşdırma qrupundan Dr. Jacob Jenkson "Biz belə ətraflı görüntüləri gözləmirdik" deyib. Çıxarılan təbəqələr soğanın halqalarına bənzəyir. Mütəxəssislər bildirirlər ki, əldə edilən görüntülər ulduzlararası mühitin əsl quruluşu haqqında mühüm ipucu verir.
Uebb teleskopunun NIRCam (Yaxın İnfraqırmızı Kamera) ilə çəkilmiş görüntüləri toz və qaz buludlarının əvvəllər məlum olmayan mürəkkəb quruluşunu ortaya qoyub.
Alimlər hesab edirlər ki, əldə edilən məlumatlar qalaktikalardakı ulduzlararası maqnit sahələri və toz dinamikası haqqında yeni məlumatlar verəcək.
Araşdırmada iştirak edən alimlərdən biri Dr. Armin Rest "Bu iş kosmosdakı strukturları tibbi tomoqrafiya kimi üç ölçüdə başa düşməyə kömək edəcək" deyib.
NASA, Avropa Kosmik Agentliyi (ESA) və Kanada Kosmik Agentliyi (CSA) ilə əməkdaşlıqda hazırlanan "Ceyms Uebb" kosmik teleskopu kainatın mənşəyi ilə bağlı bilinməyənləri ortaya çıxarmağa davam edir.
Alimlər gələcəkdə yeni müşahidələrlə kosmosda ulduz partlayışlarının təsirlərini daha da öyrənməyi planlaşdırırlar.
