Avropa Ətraf Mühit Agentliyi: Avropa su təhlükəsizliyi böhranı və su qıtlığı riski ilə üz-üzədir
Avropa Ətraf Mühit Agentliyi (EEA) Avropanın su təhlükəsizliyi böhranı və su qıtlığı riski ilə üzləşdiyi barədə xəbərdarlıq edərək, qitənin suya davamlılığını artırmaq üçün təcili tədbirlər görmək lazım olduğunu açıqlayıb.
AİA-nın dərc etdiyi hesabata görə, çirklənmə, çayların fiziki xüsusiyyətləri və təbii axınının dəyişməsi, su ehtiyatlarından suyun çəkilməsi və iqlim dəyişikliyi səbəbindən Avropa gələcəkdə ardıcıl olaraq kifayət qədər və keyfiyyətli suya malik olmaya bilər.
2015-ci ildən bəri yerüstü suların yaxşılaşdırılmasında az irəliləyiş var, 2021-ci ilə qədər səth sularının yalnız 37 faizi yaxşı və ya yüksək ekoloji vəziyyətə çatıb.
Bundan əlavə, plastik, tekstil və elektronikada geniş istifadə olunan texnogen kimyəvi birləşmələr kimi uzunömürlü maddələrin yaratdığı çirklənməni nəzərə alaraq, səth sularının yalnız üçdə biri yaxşı kimyəvi statusa malikdir.
Əhəmiyyətli içməli su mənbəyi hesab edilən qrunt suları səth sularından daha yaxşı vəziyyətdə olsa da, pestisidlər və qida maddələrinin çirklənməsi narahatlıq doğurmaqda davam edir.
Avropada su ekosistemlərində biomüxtəliflik böhranının iqlim dəyişikliyi və insan fəaliyyəti səbəbindən daha da pisləşəcəyi gözlənilsə də ittifaqın 2027-ci ilə qədər səth və yeraltı suların yaxşı statusuna nail olmaq məqsədinə çatması mümkün görünmür.
İqlim dəyişikliyinin təsirlərinin öhdəsindən gəlmək üçün AB-nin su idarəçiliyi təcrübələri qeyri-kafi olduğu halda Avropanın suya davamlılığını artırmaq üçün təcili tədbirlər görülməli və daha təsirli addımlar atılmalıdır.
Bir ölkədə adambaşına düşən suyun illik miqdarı 1700 kubmetrdən aşağı düşdüyü zaman yaranan su stresi hər il Avropa ərazisinin 20 faizinə və əhalinin 30 faizinə təsir edir.
Su stressinin əsas səbəbləri arasında AB-də su istehlakının 59 faizini təşkil edən kənd təsərrüfatı fəaliyyətləri, həddindən artıq su istifadəsi, şəhər tullantı suları, su obyektlərinin fiziki xüsusiyyətlərində və axınlarında dəyişikliklər və çirklənmə daxildir.
Hesablamalara görə, Aİ əhalisinin 38 faizi və ərazisinin təxminən üçdə biri su qıtlığı riski altındadır.
Xüsusilə Aralıq dənizi bölgəsində şiddətli və uzunmüddətli quraqlıq yaşanarkən Mərkəzi Avropa ölkələrinin əksəriyyətində, Baltikyanı və Balkanlarda vəziyyətin həyəcan verici olduğu müşahidə edilib.
Mənbə: AA
