Ozon təbəqəsi Yeri 3,5 dərəcə istiləşdirir - ARAŞDIRMA
Yerin ozon təbəqəsi planetin orta temperaturunu 3,5 dərəcə qaldırır.
AFN.az xəbər verir ki, bu barədə xarici mediada Kanadanın Viktoriya Universitetinin əməkdaşı Russell Deitrick və onun həmkarlarının araşdırmalarına istinadən məqalə dərc olunub.
Yer öz enerjisinin əsas hissəsini günəş şüalarından alır və onun nə qədər hissəsinin kosmosa əks olunması və nə qədərinin planet tərəfindən udulması atmosferin tərkibindən və xüsusiyyətlərindən asılıdır. Eyni şey Yerdən yayılan, buludlardan və atmosferdən əks oluna bilən infraqırmızı radiasiyaya da aiddir. Nəticədə, atmosferin xüsusiyyətləri planetdəki şəraitin formalaşmasında həlledici rol oynayır.
Russell Deitrick və onun həmkarları müəyyən ediblər ki, ozon təbəqəsi yalnız ultrabənövşəyi şüaların qarşısını almaqda mühüm rol oynamır, həm də isti iqlimin yaradılmasına töhfə verir. Ozon təbəqəsinin təsirini öyrənmək üçün tədqiqatçılar Yerin iqliminin kompüter modelləri toplusundan istifadə ediblər. Onlar atmosferin yuxarı qatında ozonun miqdarını dəyişdilər və temperaturun tarazlığa çatmasına imkan verdilər. Onlar müəyyən ediblər ki, ozonun olması Yeri daha da istiləşdirir, səthin temperaturunu orta hesabla 3,5 Kelvin artırır. Ozon təbəqəsi yox olarsa, bunun iqlim üçün fəlakətli nəticələri olacaq.
Ozon çatışmazlığının əsas təsiri yuxarı stratosferin soyuması olacaq. Soyuq hava çox nəm saxlaya bilməz, buna görə də stratosfer daha quru olacaq. Su buxarı mühüm istixana qazıdır, ona görə də onsuz Yerin ümumi istixana effekti azalar.
Yerin temperaturunun dəyişməsi ilə yanaşı, ozonun olmaması bütövlükdə iqlimə ciddi təsir göstərəcək. Ozonun olmaması və nəticədə stratosferin soyuması da atmosferin bu təbəqəsini sabitsizləşdirir, buludların yaranmasının qarşısını alır. Bu, buludların yalnız aşağı və daha yüksək hündürlüklərdə görünməsinə səbəb olacaq.
Bundan əlavə, bəzi reaktiv axınlar ekvatorun yaxınlığında artacaq, digərləri isə qütblərin yaxınlığında zəifləyəcək. Bu, bütün enliklərdə mövsümi havaya ciddi təsir göstərəcək.
